Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Lachusclo(-redo)
Euphorbia stricta
Euphorbiaceae
Nom en français : Euphorbe raide.
Descripcioun :La lachusclo-redo es uno planto de l'an di proun raro au nostre que trachis pulèu dins lou cèntre de l'Éuropo. Ei primo, quàsi sènso péu emé de fueio qu'embrasson la cambo, mai pas gaire. Li brout (oumbello) an de 3 à 4(5) rai. Coumpara emé la lachusclo-di-fueio-plato o la lachusclo-berrugouso que ié sèmblon proun.
Usanço :Coume tóuti lis meno d'Euphorbia, la lachusclo-redo es uno planto empouisounanto. Lou la que s'escoulo à la coupo èi di proun irritant pèr la pèu, lis iue e la bouco.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 60(80) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-caucasiano
Ref. sc. : Euphorbia stricta L., 1759